کانالِ قرآن‌پویان

❓چرا #راهکارهای_مختلف #وحدت اسلامی به نتیجه #مطلوب نرسیده است؟ طرفداران وحدت در جهان اسلام علت عقب افتادگی جامعه مسلمانان را این می دانند که متفرق هستند.وحدت حول چه چیزی و بر چه مبنایی و با پذیرش چه مرجعیتی باید صورت گیرد. تاکنون در پاسخ به این پرسش چند راه حل پیشنهاد شده که به نظر می رسد اکثر آنها ناموفق بوده است. ⬅️نخستین پاسخی که به این پرسش داده شد توجه به علم گرایی بود. عده ای چنین استدلال کردند که برای حل اختلاف میان مذاهب اسلامی باید به عقل و دانش رجوع کرد و چون عاقلان یکدیگر را بیشتر می فهمند باید اختلاف نظرهای مذهبی را به ملاک عقل حل کرد. این اندیشه نتایج نامطلوبی در پی داشت و آن این بود که برای حل #اختلاف_مذهبی، خود مذهب حذف و نوعی ماتریالیسم علمی گرایانه از دل این اندیشه متولد شد. ♦️در اعتراض به این رویکرد عده ای بازگشت به اندیشه های #سلف_صالح را مطرح کردند و ادعایشان این بود که برای حل اختلافات فقهی و کلامی باید به گذشته ای که همه مسلمانان با هم متحد بودند یعنی ۴۰ سال اولیه ظهور #اسلام بازگشت. احمد بن حنبل و ابن تیمیه از مبدعان این تفکر بودند. ایراد چنین تفکری این بود که یک نوع گذشته گرایی ضدعلم را ترویج و انسان مسلمان را کهنه گرا می کرد و در نهایت مسلمانانی تولید کرد که نمی توانستند با مدرنیسم آشتی کنند. #قرآن_گرایی راه حل بخش دیگری از مسلمانان برای رسیدن به وحدت بود که در عمل به سطحی کردن قرآن و حذف نهادهای مرجعیت تفسیری قرآن منجر شد و محصولش تولید نوعی روشنفکری رادیکال نظیر سازمان مجاهدین خلق ایران، فدائیان اسلام و بخشی از اخوان المسلمین بود. ⬅️-اندیشه #احیا خلافت و #امامت و اتحاد جهان اسلام حول یک حکومت واحد اندیشه دیگری بود که از درون آن سازمان ها و تشکیلاتی نظیر هیأت اتحاد اسلام و مرکز غیبی تبریز بیرون آمد که این مرکز به افراط گری و ترور نیز دست زد. نظریه خلافت اسلامی دولت داعش که می گوید همه یا باید به ما بپیوندند یا کافر هستند نیز به این نظریه شباهت دارد. ⬅️- #تقریب بین #مذاهب رویکرد دیگری است که توسط مرحوم شیخ محمود شلتوت رئیس اسبق الازهر مصر و مرحوم آیت الله العظمی بروجردی برای رسیدن به وحدت اسلامی پیگیری می شد. طبق این نظریه فقه های متفاوت در کشورهای اسلامی به رسمیت شناخته می شود. به طور مثال در ایران پیروان مذاهب چهارگانه اهل سنت و در مصر شیعیان زیدی و امامی می توانند طبق مذهب خود آزادانه عمل کنند. این نظریه از دوران تولد خود حتی یک گام هم جلو نرفته است ⬅️-ایده #رهبری_فرهنگی یا ایدئولوژیک جهان اسلام، ایده دیگری بود که در این خصوص مطرح و در بدو امر با این مشکل مواجه شد که این رهبری بر عهده چه کشوری باشد. تمامی مدعیان این رهبری از ایران، ترکیه، عربستان و مصر خود را لایق رهبری می دانستند و می دانند . ⬅️-عده ای نیز با طرح ایده #کنفرانس_سران کشورهای اسلامی به سراغ مدل پیمان های مشترک همچون اتحادیه اروپا و یا حتی مدل سازمان ملل اسلامی گرایش پیدا کردند این امر نیز با دشواری مواجه شد زیرا دولت هایی که دچار اختلاف های عمیق ایدئولوژیک هستند؛ نمی توانند به چنین ساز و کارهای همگرایی تن دهند. ⭕نگاهی به این تلاش های فکری سیاسی در جهان اسلام ما را به این گزینه می رساند که احتمالا مشکلی در فهم مفهوم وحدت در جهان اسلام پدیدار شده .مرحوم آیت الله سید احمد شبیری ، در کتاب «الکلام یجر الکلام» در خصوص وحدت گرایان اسلامی جمله ای بیان کرده که کلید این بحث است: «مذهب همانند #دفینه_باستانی است که واقع محفوظ دارد». اگر دو نفر به دنبال دفینه ای باشند و یکی معتقد باشد که دفینه در شمال شرق ایران و دیگری معتقد باشد که در جنوب غرب ایران است نمی توانند برای نزدیک شدن اعتقادشان بر روی نقطه ای در کویر مرکزی ایران توافق کنند و آنجا به دنبال دفینه بگردند و داستان مذهب هم همین است. ⭕واقع مطلب این است که شیعه باورهایی دارد و اهل سنت نیز عقایدی و پیروان این مذاهب نمی توانند عقاید خود را کنار بگذارند و همین که کمی از عقاید خود کوتاه بیایند از طرف هم مسلکان خود متهم به تغییر مذهب می شوند. 👌👌 در این میان امام موسی صدر ایده خیلی مهمی را مطرح کرد و آن این است که می گوید به جای این که مذاهب از اعتقادات خود کوتاه بیایند و دست بردارند یا به جای این که به عرصه رد و قبول اعتقادات یکدیگر بیفتند بهتر است وارد یک #مسابقه_مثبت شوند. و آن این است که ببینیم کدام مذهب چه قدر به انسان، آزادی، رفاه، رفع بیماری و کاهش آلام و دردهایش پاسخ می دهد و کمک می کند. 👌در اندیشه امام موسی صدر اگر به جای سنی یا شیعه ی فقیر، سنی یا شیعه ثروتمند، سالم، بانشاط و قوی ایجاد شود دیگر به خشونت نیز متوسل نخواهد شد و این نوعی فرقه گرایی مثبت است. 🥀زنده یاد دکتر داود فیرحی @quranpuyan

#زندگی_قرآنی شماره 80 🌹پیامبر خدا ص : پروردگارم ، همان گونه که مرا به انجام #واجبات فرمان داده به #مدارا کردن با #مردم نیز فرمان داده است. 🌹مدارا کردن با مردم #نصف_ایمان است و نرمی و مهربانی کردن با آنان نصف زندگی است. 📚 منتخب میزان‌الحکمه، ص ۴۳۷ کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━

‍ ⭕رفتار پیامبر با #دشمنان و مخالفان چگونه بوده است؟ بهترین منبع شناخت سنت پیامبر، قران است .قران، در 9 ایه به پیامبر دستور" #اعرض عن.." راجع به مشرکین و یهودیان میدهد. یعنی ولشون کن. بقول امروزیها بهشون گیر نده. اما ایا فقط اعراض آن هم به معنای بی محلی و بی تفاوتی است؟خیر میگوید به انها سلام هم کن.فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَقُلْ سَلَامٌ اما به این هم بسنده نمی کند. می گوید انها را #عفو کن و حتی بالاتر، فراموش کن. ⭕بعضی مفسرین و عالمان گفته اند ایات عفو و #صفح و اعراض مخصوص دوران مکی است که پیامبر و مسلمانها در ضعف بودند و قدرت نداشتند!! اولا عفو در هنگام قدرت ارزشمند است .اگر این باشد که فرق اسلام و پیامبر بعنوان الگوی اخلاق با سایر سیاستمداران چیست؟ مگر قران میتواند اخلاق را کنار بزند؟ ثانیا این ایات در سور مدنی هم هست . ایه زیر در سوره مائده، اخرین سوره نازل شده است که نسخ هم نشده است. که راجع به یهودیان خیانتکار میگوید انها را ببخش.و فراموش کن. فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ "پس به [سزاى] پيمان شكستنشان لعنتشان كرديم و دلهايشان را سخت گردانيديم ... و تو همواره بر خيانتى از آنان آگاه مى ‏شوى مگر [شمارى] اندك از ايشان پس از آنان درگذر و چشم پوشى كن كه خدا نيكوكاران را دوست مى دارد (۱۳) مائده در سوره نساء راجع به منافقینی که علیه پیامبر توطئه میکنند میفرماید:فاعرض عنهم (نساء 81) و یا فاعرض عنهم و عظهم و قل لهم فی انفسهم قولا بلیغا این دستورات منحصر به پیامبر نیست. به مومنین هم می فرماید: قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لَا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ شما ببخشید حساب و جزایش را هم به ما واگذارکنید. ایا ما اصلا این ایات را می توانیم هضم کنیم؟! این دستورات نسبت به دوستان نیست بلکه نسبت به دشمن و کافر و منافق و معاند است. استاد سروش محلاتی @quranpuyan

༻🍃‌🌸🍃༺ 💝باسلام بہ همراهان عزیز در تلاوت روزانہ یڪ صفحہ از قرآن📖 🔷✨از آنجا ڪه هدف از این برنامہ، تلاوت آیات همراہ با ترجمہ و آگاهی از تفسیر ساده آن صفحہ است، 👈 روزهاے جمعه ، صفحہ جدیدے ارسال نمی‌شود تا دوستانیڪہ در طول هفتہ موفق بہ مطالعہ برخی پستها یا صفحات نشدند، فرصت ڪنند خود را باسایر عزیزان، همراه نمایند. التماس دعا🙏 ༻🍃‌🌸🍃༺ 🆔@quranpuyan

🔰وحدت شیعه و سنی از شعار تا عمل ✳اسباب تفرقه بیش از #وحدت است امروز متاسفانه دعوت به #تفرقه بیشتر از دعوت به وحدت است و اسباب تفرقه هم از وحدت بیشتر است، افزون بر اینکه تاریخ در یک نقطه نمی‌ایستد و وقتی در یک مقطعی اختلاف بیشتر شود در مرحله بعد پیچیدگی بیشتری پیدا می‌کند و لایه‌ای از #تعصبات آن را در برگرفته و شرایط را بدتر می‌کند. اگر مصلحان در همین مرتبه امور را اصلاح کنند وضع بهتر خواهد شد و در غیر این صورت شاهد وضعیت بدتری خواهیم بود. خدا نکند مسیر تاریخ به تفرقه کشیده شود که در این صورت عالم و آدم باید جمع شوند تا آن را به مسیر اصلی برگردانند و باز هم موفق نخواهند شد. ❌ اگر دو کلمه در مورد وحدت حرف بزنیم گویی اکل میته رخ می‌دهد😔 در حالی که ندای اسلام و مبنای عقلانیت اسلامی است و هر انسان غیر دینی هم می‌فهمد که جامعه با #وحدت حرکت می‌کند چه رسد به دین که از سوی خالق آفرینش و جامعه است. ⭕ به خاطر دارم چندین سال قبل فردی به بنده گفت شما که در تقریب فعالیت دارید هر چند وقت یکبار مدتی هم در مؤسسه ما کار کنید تا مثلا گناه شما پاک شود،🙄🙄 این چنین ذهنیتی متاسفانه وجود دارد و نشانه پیچیدگی بحث است. ⭕بخشهایی از جوامع اسلامی هویت خود را در نفی سایر فرق می دانند. عامل دیگری که باعث اهمیت پژوهش در امر #تقریب است، هویت‌های «به شرط لا» است یعنی فرد هویت خودش را طوری تعریف کرده است که اگر به هویت‌های دیگر «لا» نگوید احساس پوچی و بی‌هویتی می‌کند و از طرف مقابل هم اینطور است و او هم بقا و هویت خودش را به نفی طرف مقابل می‌بیند. چنین احساس هویتی نه در همه جامعه ولی در بخش‌های مهمی از جوامع اسلامی رسوخ یافته است. ✳شیعه و سنی در کنار هم #امت هستند چه کسی حاضر است این مسئله را بفهمد و احساس کند که ما یک امت هستیم و شیعه در کنار سنی می‌تواند امت تشکیل دهد، ما یا امت را از اساس نفی می‌کنیم و اگر هم به آن توجه داریم یا فقط شیعه یا فقط اهل سنت را می‌بینیم.کجا پیامبر(ص) و ائمه(ع)، امت را فقط شیعه می‌دیدند؟ ممکن است کسی بگوید ما امت را قبول نداریم، ولی بنده معتقدم چارچوبی که قرآن تعریف کرده بر مبنای امت است . ممکن است کسی بگوید ما امت امت می‌کنیم ولی زبانی است؛ این هم خیلی بد است زیرا امت الزامات و قواعدی دارد که باید به آن پایبند باشیم؛ یک خانواده کوچک اگر قانون نداشته باشد از هم می‌پاشد. آیا یک امت الزامات و قوانین ندارد؛ ما خیلی در خبط و خطا هستیم و اموری در قرآن وجود دارد که به آن پایبند نیستیم. متاسفانه احساس #شیعه و #سنی این است که هر کدام فقط خود را امت می‌بینند؛ ما به شیعه بودن خودمان افتخار می‌کنیم و اهل سنت هم به سنی‌بودن که اشکالی هم ندارد ولی سخن ما با کسانی است که این هویت‌ها را با نفی غلیظ و شدید دیگران پیوند می‌زنند در حالی که ما با هم امت هستیم و اگر امت نباشیم پودر خواهیم شد؛ قرآن می‌خواهد این امت در سطح جهانی گواه بر دیگران و پیامبر(ص) گواه بر این امت باشد. ✳تبعیت از رویکرد امام #کاظم در تکیه بر اخبار مشترک روایتی از امام کاظم(ع) داریم که در فضای امت مطرح شده است، برخی روایات صرفا در فضای داخلی شیعه رخ داده ولی برخی روایات نگاه به جامعه بزرگ اسلامی دارد. #روایات_مشترک اخیراً جایگاهی در حوزه های علمیه پیدا کرده است. از زمان آیت الله بروجردی رفتن به سمت احادیث مشترک با هدایت ایشان انجام گرفت در ابتدا تصور ما این بود که همه این روایات مشترک در یکی دو جلد جمع خواهد شد ولی وقتی نوشتیم دیدیم به ۷۰ جلد کتاب رسید یعنی آنقدر حدیث مشترک بین شیعه و سنی وجود دارد که توجه و تأمل برانگیز است و طبعاً باید برای عرضه مناسب آن تلاش شود. در روایت امام کاظم(ع) مشاهده می کنیم آن حضرت برای “اخبار مجمع‌ علیها” کارکرد قائل هستند و آن هم نه کارکردی ابتدایی و صرفاً نظری بلکه کارکردی در جهت رفع شبهات که باعث تفرقه کل امت می‌شود. بر اساس این روایت اخبار مجمع علیها (مشترک) مبنای حل مسائل پیش روی امت باید قرار گیرد. اگر ما این کارکرد را که امام علی ع برای این نوع اخبار ارائه فرمودند لحاظ کنیم باید دریابیم احادیث مشترک را لازم است از حالت بودن و قرار دادن در ویترین و پز دادن و یا حتی بالاتر تالیف قلوب و تلطیف احساسات فراتر برده و از آن برای حل معضلات و مشکلات بین شیعه و سنی بهره ببریم. بر اساس این روایت حضرت این اخبار را به سمت برخوردار شدن از ارائه کارکردی همچون #حل_اختلافات و کاهش آن ارتقاء بخشیده است. بنابراین از منظر امام کاظم علیه السلام #امت با #بحران‌ها و مسائل مهمی فراروی خود مواجه هست که لازم است از #اشتراکات حدیثی برای رفع آن استفاده کند. 🖋بخشی از سخنان آیت‌الله احمد مبلغی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم، در نشست «فصل‌های ناگشوده در پژوهش در حوزه تقریب» @quranpuyan

#زندگی_قرآنی شماره 79 سوره #بقره صفحه_47 🪄چگونگی #انفاق‌ها 🔸وَ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُمْ مِنْ نَذْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُهُ وَ ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصارٍ "270/بقره" 🌱وهر مالى را كه انفاق كرده‌ايد، يا نذرى را كه نذر كرده‌ايد، پس قطعاً خداوند آن را مى‌داند وبراى ستمگران هيچ ياورى نيست. #انفاق #آشکار و #پنهان🔻 تردیدى نیست که انفاق علنى و آشکار در راه خدا و اختفاى آن هر کدام اثر مفیدى دارد; زیرا هنگامى که انسان به طور آشکار و علنى مال خود را در راه خدا انفاق مى کند اگر انفاق واجب باشد، گذشته از این که مردم تشویق به این گونه کارهاى نیک مى شوند، رفع این تهمت نیز از انسان مى گردد که به وظیفه واجب خود عمل نکرده است. و اگر انفاق مستحب باشد، در حقیقت یک نحوه تبلیغ عملى است که مردم را به کارهاى خیر و حمایت از محرومان و انجام کارهاى نیک اجتماعى و عام المنفعه تشویق مى کند. و چنانچه انفاق به طور مخفى، و دور از انظار مردم انجام شود، به طور قطع ریا و خودنمائى در آن کمتر است، و خلوص بیشترى در آن خواهد بود، مخصوصاً درباره کمک به محرومان، آبروى آنها بهتر حفظ مى شود، و لذا آیه فوق مى گوید: هر یک از دو کار در مورد خود خوب و شایسته است . بعضى از مفسران گفته اند: این دستور تنها درباره انفاق هاى مستحبى است و انفاق هاى واجب از قبیل زکات و مانند آن بهتر است همیشه آشکار و علنى باشد. ولى مسلّم است که هیچ یک از این دو دستور (اظهار و اخفاى انفاق) جنبه عمومى و همگانى ندارد بلکه موارد مختلف است در پاره اى از موارد که اثر تشویقى آن بیشتر است و لطمه اى به اخلاص نمى زند، بهتر است اظهار گردد، و در مواردى که افراد آبرومندى هستند که حفظ آبروى آنها ایجاب مى کند، انفاق به صورت مخفى انجام گیرد و بیم ریاکارى و عدم اخلاص مى رود، مخفى ساختن آن بهتر خواهد بود. 🎉 #انفاق و #آمرزش🔻 انفاق در راه خدا در آمرزش گناهان اثر عمیق دارد; زیرا بعد از دستور انفاق در این جمله مى فرماید: و گناهان شما را مى پوشاند . البته، مفهوم این سخن آن نیست که بر اثر انفاقِ کوچکى، همه گناهان بخشوده خواهد شد، بلکه با توجه به کلمه مِنْ که معمولاً براى تبعیض به کار مى رود استفاده مى شود که انفاق، قسمتى از گناهان را مى پوشاند. روشن است که آن قسمت بستگى به مقدار انفاق و میزان اخلاص دارد. 🔷✨انفاق و نیت پاک🔻 ضمناً مفهوم جمله وَ اللّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِیْرٌ این است که: خدا عالم است به آنچه انفاق مى کنید، چه آشکار باشد، و چه مخفى و همچنین او از نیات شما آگاه است که اظهار و اخفاى انفاق را به چه منظور و هدفى انجام مى دهید. در هر حال آنچه در انفاق مؤثر است نیت پاک و خلوص در عمل است، به علاوه، دانستن و ندانستن مردم اثرى ندارد، و آنچه مهم است علم خداست; زیرا اوست که جزاى اعمال انسان را مى دهد و از نهان و آشکار آگاه است. 🔹حال كه خداوند از انفاق ما با خبر است، پس بهترين مال را با والاترين اهداف خرج كنيم. «ما أَنْفَقْتُمْ ... فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُهُ» 🔹انفاق، مخصوص ثروتمندان واموال زياد نيست، مال كم را نيز انفاق كنيد. «مِنْ نَفَقَةٍ» گاهى يك برگ زرد پائيزى، كشتى چندين مورچه در حوض مى‌شود. 🔹ايمان به اينكه خداوند مى‌داند، بهترين دلگرمى براى #انفاق وعمل به تعهّدات‌ونذرهاست. «فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُهُ» 📚تفاسیر نمونه و نور ┄═❁🍃❈ کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━

♻️♻️ #قرآن‌فهمی‌برای‌همه : تدبر در سوره های قرآن به ترتيب نزول 1⃣7⃣ تدبر در سوره #هود 🔹نکاتی مهم از داستان قوم عاد(هود)،لوط و مدین (شعیب) نحوه عذاب قوم لوط: انفجار بزرگ، یا انفجار هسته ای؟ ایا بخاطر تشعشات هسته ای خانواده لوط نباید به عقب برمی گشتند؟ برای توضیح آیه ۶۵ باید شرحی عرض کنیم: از آیه ۷۴ فهمیده می شود عذاب هلاکت قوم لوط می باید عذاب ویژه ای بوده باشد. تاکنون در داستانهای پیامبران با بعضی از انواع عذاب ها آشنا شده ایم. ( طوفان نوح ، باد سخت مداوم ۱۸۰ ساعته ، صدای مهیب نابودکننده ، و غیره ، اما آنچه در آیه ۷۴ آمده کاملاً متفاوت است ) «بالایشان را پائین» قرار دادن یعنی اینکه شهر از جایش کنده شده ، به ارتفاعی بالا برده شده ، و سپس واژگون شده ، و آنگاه در همان حالت واژگونی به پائین برگشته باشد . در آیه ۶۵ به لوط سفارش شده که نه خودش و نه هیچیک از پیروانش به پشت سر خویش برنگردند و موضوع آنقدر اهمیت داشته که به لوط تأکید شده که تو پشت سر همه آنها قرار گیر (تا آنها از این توصیه تخلف نکنند) اگر لوط یا یکی از پیروانش از این دستور تخلف می کردند و به پشت سر خویش نگاه می کرد چه می دید؟ حتماً اتفاقاتی را که آیه ۷۴ به آن اشاره دارد می دید . و چرا نباید آن را می دید؟ عقل معمولی بما می گوید آنها برای دیدن آن صحنه انگیزه قوی داشتند . پس منع نشدند مگر بخاطر اینکه دیدن آن صحنه برایشان ضرر داشته است. انگیزه آنها برای دیدن آن صحنه این بود که آنها یکی از صحنه های ظهور قدرت خداوندی را می دیدند ، و این ، برایشان هم مایه لذت و هم مزید ایمان بود و لذا دیدن آن منع عقلی نداشت بلکه توجیه عقلی هم داشت پس منع آن هیچ دلیلی ندارد مگر اینکه حاوی ضرری برای آنها بوده باشد. در این موضوع چه ضرری بوده است؟ به احتمال قوی این موضوع بالا پریدن آن شهر و واژگون شدن و افتادن آن ، در نتیجه یکنوع انفجار بسیار قوی بوده که دیدن آن با چشم غیر مسلح احتمال خطر و بلکه کوری داشته و شاید علت منع آنها نیز همین بوده است. اینکه از آن دور باشند و به آن نگاه نکنند نیز مؤید همین احتمال است. حتماً پس از اینکه لوط از حقیقت ماجرا خبردار شد فوراً دست بکار شد و پیروان خود را جمع و جور کرد. هرچه چیزهای دم دستی که بنظرشان مهم می آمد جمع کردند و جان به در بردند و حتماً با شتاب راه می سپردند. و چون مطابق آیه ۶۶، آن اتفاق هنگام صبح افتاد، معلوم می شود لوط و پیروانش از آن نقطه خیلی دور شده بودند. و چون هنوز توصیه «مبادا به پشت سر خویش برگردید» برقرار بود، معلوم می شود شدت انفجار و شدت شعاع تابش و شدت نور آن آنقدر زیاد بوده که حتی برای فاصله طولانی هم ایجاد ضرر می نموده است. همه این علائم ما را به یک حادثه انفجار هسته ای می رساند که آن ملائکه مأمور نیــز متخصصان ایجاد و کنترل آن بودند مرحوم مهندس جمال گنجه ای کانالِ قرآن‌پویان تدبر در  قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛