BAYDNO

3️⃣ Almanya, bir süredir Avusturya, İsviçre, Çekya ve Polonya sınırlarında başlattığı kontrolleri, daha da genişletti. Bu, Avrupa Birliği’nin temel haklarından biri haline gelen Şengen Bölgesi'nde serbest dolaşımı kısıtlamak demek. AB ülkeleri tepkili. 4️⃣ Yıllarca Rusya ile olan ilişkileri nedeniyle Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) silah ambargosu uygulayan ve 35 yıl sonra 2022’de ambargoyu kaldıran ABD, çıtayı daha da yükselterek GKRY ile ikili #savunma işbirliği anlaşması imzaladı. 5️⃣ İkamet izni karşılığında binlerce Afrikalı sığınmacıyı orduda istihdam ederek Gazze’de savaştıran #İsrail’in, Gazze’deki güçlerinin büyük bir kısmını çekerek Lübnan sınırına sevk etmeye başladığı bildirildi. 6️⃣ Rusya’ya karşı Batı’ya yönelen #Ermenistan, ABD’den istediğini almaya başlıyor: ABD’nin Ermenistan’a olan 120 milyon dolarlık hibesi 250 milyon dolara yükseldi. 7️⃣ Norveç, 2019'da Türkiye'nin Suriye’de YPG’ye yönelik operasyonu nedeniyle uygulamaya koyduğu savunma sanayi kısıtlamalarını kaldırma kararı aldı. 8️⃣ Çin’de yeni yapılan düzenlemeyle emeklilik yaşı sınırının erkeklerde 60'tan 63'e, beyaz yakalı kadın çalışanlarda 55'ten 58'e, mavi yakalı kadın çalışanlarda ise 50'den 55'e aşamalı olarak çıkarılmasına karar verildi. Dünyada emeklilik yaşı artarken, Türkiye’de #EYT saçmalığı yaşanmıştı. 9️⃣ İsrail’in başkenti Tel Aviv’i balistik füzeyle vuran Yemen’deki Husiler, ABD’ye ait bir de MQ-9 tipi SİHA'yı düşürdü. 🔟 İran, 6 ay içerisinde 2 milyon Afgan göçmeni sınır dışı edecek. Son iki yıldır Pakistan da benzer adımlar atarak Afgan sığınmacıları ülkelerine gönderiyor. Peki ya Türkiye?! Haftalık gelişmeler için takipte kalın: @baydno

Geçtiğimiz hafta dünyada neler oldu? 1️⃣ “11 milyonluk küçük bir ülkeyiz ve tehditler (Türkiye) geliyor.” diyen Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, Türkiye’ye 2 km uzaklıktaki Meis Adası’nda #Yunanistan’ın 20 yıllık silahlanma programını duyurdu. Türkiye ise adanın ‘gayriaskeri statüsü’nü bir kez daha hiçe sayan Yunanistan’a yönelik hiçbir şey yapmamaya devam etti. 2️⃣ #Pakistan, Hint Okyanusu’nda kendi sınırları içinde dünyanın en büyük dördüncü #petrol rezervi buldu…

1962 yılında darbe yapan ve ülkeyi demir yumrukla yöneten General Park Chung-hee, öyle bir kalkınma programı hazırladı ki 60-70’li yıllarda Güney Kore, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri oldu. Büyüme öyle bir arttı ki 90’lara gelindiğinde Güney Kore’de kişi başına düşen gelir 6500 dolar ile Türkiye’yi (3900 dolar) geçti. Güney Kore’nin büyümesi, 1997 yılında Asya Krizi ile karşılaşana kadar devam etti. Bu krizde yakın tarihin en büyük daralması ile karşılaşan #GüneyKore için tek çare IMF’ydi. 58 milyar dolar ile o dönemki en büyük IMF kredisini almak zorunda kalan Güney Kore, çok ağır koşullara tabi tutuldu. Ülke yöneticileri tedbir ve tasarruf paketleri hazırladı. Önce devlet daireleri, sonra yöneticilerin kullandıkları araçlar. Yöneticiler her alanda tasarrufa başladı ama çaresizdi. Yöneticiler TV karşısında “battık” diye ağlıyordu. Bu aşamadan sonra halk, biz de destek olmak istiyoruz diyerek meydanlara indi. Şaka değil, halk yastık altındaki altınlarını çıkardı: alyans yüzük, küpe, bilezik hatta gazilerin altın madalyaları… Halk, kısa sürede 227 ton #altın topladı ve IMF borcu vadesi gelmeden ödendi. Kriz dönemi 4 milyar dolar seviyesine düşen döviz rezervleri bu 3 yılda 100 milyar dolar seviyesine çıktı. Her ülke için söylüyorum. Gerçekten ekonomik krizler dönemsel olarak yaşanır, gelir geçer yani. Normaldir. Ancak temeli sağlam bir ekonomik yapı, eğitim ve liyakatli yönetimler her zaman ihtiyacımız olan şey. Bu halk her türlü zorluğa karşı, maddi veya manevi desteğini ülkeden esirgemez ama her şey yöneticilerde bitiyor. Güney Kore de bu konuda çok güzel örnek. Takipte kalın: @baydno

İlginç ama gerçek… Bir zamanlar Türkiye’den ‘fakirdi’… Güney Kore, bilinenin aksine şu anki zenginliğini çok uzun bir süredir yaşamıyor. Pek bilinmez ama 60’lı yıllarda Türkiye’de kişi başına milli gelir 380 dolar civarlarındayken, Güney Kore’de sadece 80 dolardı. 90’lara kadar da böyle gitti. Ülke çok fakirdi yani. Demokrasi de yok zaten. Düşünün ki 1993 yılına kadar Güney Kore’de seçimle yönetime gelen tek bir sivil hükümet yoktu. Kore Savaşı’ndan çıkmış, yıkık bu ülkeyi, liyakatli kadrolar ve akıllı kalkınma planları ayağa kaldırdı…

3️⃣ Afrika ülkelerini ziyaret eden ve Afrikalı liderler tarafından ayakta alkışlanan Çin Devlet Başkanı Jinping, önümüzdeki üç yıl boyunca #Afrika'ya 50 milyar doların üzerinde finansman sağlanacağını duyurdu. 4️⃣ ABD ve Irak, Amerikan askerlerinin 2026 yılına kadar Irak'tan geri çekilmesi konusunda anlaştı. Oysa bu sene tamamen çekilme gerçekleşecekti. 5️⃣ Donald Trump, Rusya'ya uygulanan yaptırımları "dolara zarar verdiği için" kaldıracağını söylerken; Putin, Kasım 2024'teki ABD başkanlık seçimlerinde Kamala Harris'i desteklediğini söyledi. 6️⃣ Dünya ülkeleri çipe yatırımlarını artırırken; İsrailli iki şirket, İsrail’in en yakın müttefiklerinden Hindistan'da 10 milyar dolarlık çip projesi hayata geçirmeyi planlıyor. 7️⃣ Rusya, Eylül ayında petrol ve gaz gelirleri ile altın alımını yüzde 632 arttırma kararı alırken; Dünya Altın Konseyi’ne göre 2024’te en çok altın alan 3 merkez bankası sırayla Türkiye, Hindistan ve Çin. 8️⃣ Suriye'de YPG işgalinde, Arapların ağırlıklı yaşadığı Deyrizor’da savaş öncesi hazırlıklar yapılıyor. Arap aşiretlerinin YPG’ye yönelik isyan hareketleri sonrası ABD ve Fransa desteğiyle Fırat Nehri’ne (YPG-Esad sınırına) 142 kule inşa ediyor. 9️⃣ İran, Zengezur Koridoru konusunda, “Komşularımızın toprak bütünlüğüne ve sınırların yeniden çizilmesine yönelik tehdit kabul edilemez. Bu, kırmızı çizgimizdir.” açıklamasında bulundu. İran bu konuda ant içmiş gibi. Paşinyan’dan daha agresif. 🔟 Mısır, Somali ile imzalanan ortak savunma anlaşması çerçevesinde Somali’ye 10 bin #asker gönderme almıştı. Etiyopya, kararın ardından Somali sınırına takviye güç gönderdi. Bu konuyu biraz genişletip, 12 yıl sonra ilk kez Türkiye’ye gelen #Mısır lideri Sisi’nin Afrika’da neden Türkiye’ye ihtiyacı olduğunu yazacağım. Sisi de #Erdoğan da şu an “win-win” stratejisine döndü. Takipte kalın: @baydno

🔥 Geçtiğimiz hafta dünyada neler oldu? 1️⃣ Fitch, Türkiye'nin kredi notunu "B+"dan "BB-"ye yükseltti. Böylece Türkiye, Cumhurbaşkanı #Erdoğan’ın nas politikalarıyla faizleri düşürüp ekonomiyi perişan ettiği 2021 seviyesine dönmüş oldu. 2️⃣ Yunanistan Başbakanı Miçotakis, ‘Türkiye olmasa orduya ve savunma sanayiye yatırım yapmazdık’ dedi.

Peki Türk askeri Kore’ye ne zaman adım atmıştı? Türk askerinin #Kore’ye gidişi, Çin’in Kuzey Kore’ye destek vermek için büyük bir harekat planladığı döneme denk gelmişti. Çin’in saldıracağını anlayan Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı askerler, #Çin ordusu 100 km uzaklığa kadar gelince çekilmeye başladı. Çin ordusu o kadar hızlı ilerliyordu ki BM askerlerinin çekilmesi tamamlanamamıştı. Tam o sırada Türk Tugayı Çin’in ilerleyişini az da olsa yavaşlattı ve Çin ordusunun kuşatmasını engelledi. Büyük çarpışmalar sonrası Türk askeri Çin ordusunu engellendi ancak savaş boyunca en ağır kaybı da burada verdi: 218 #şehit, 455 yaralı ve 94 kayıp... Türk askerinin direnişi sayesinde çekilmesini tamamlayan ve çoğunluğunu Amerikan askerlerinin oluşturduğu BM, yeniden düzene girmek için ihtiyacı olan 3 günü kazanmış oldu. Kunuri Muhaberesi olarak tanımlanan bu çarpışma tarihe geçmişti. Üç yıllık savaş boyunca BM bünyesinde toplam 55 bin asker hayatını kaybetti. En büyük can kaybını 36 bin 516 askerle ABD yaşarken, ikinci İngiltere, üçüncü de Türkiye olmuştu. Türkiye toplam 721 şehit verdi. 2147 askerimiz yaralanırken, 175 askerimize hiçbir zaman ulaşılamadı. Kunuri muharebesindeki #Türk askerinin başarısı ile ilgili dönemin BM kuvvetlerinin komutanı Douglas MacArthur, "Türklerin kahramanca çarpışmaları BM kuvvetlerinin salimen yeni müdafaa hatlarına çekilmelerini mümkün kılmıştır." ifadelerini kullanmıştı. Videoyu görünce Koreli kadının minnet duygusundaki o Türk askerinin Kore’ye ilk adımını yazmak istedim. @baydno

Güney Koreli kadın: “Türkler Geldi” “Türkler bize çok yardım etmişti. 9 yaşındaydım savaş sürecinde, herkesi öldürüyorlardı. Babam savaşa gitmişti. Biz de annem, kardeşlerim ve ben, kaçarken meydan gibi bir yere toplandık. Bizi çıkaracaklardı. O zaman “Türkler Geldi” dediler. Biz Türkleri bilmiyorduk. Bıyıklı bıyıklı adamlar geldi ve bizim çıkmamıza yardımcı oldular. O zamandan itibaren “Türkler Geldi” gibi bir şey duyunca çok mutlu oluyorum, “Yaşasın kurtulacağız” anlamında. Amerikalılar da bize yardım etti ama hiçbiri Türkler kadar cesur değildi.”

Türkiye’nin BRICS hamlesi: Batı’ya meydan okuma mı? Dışişleri resmi başvuruyu açıklamaya imtina etmeye devam ediyor. Ama ben yazayım. BRICS hakkında en merak edilenler ve birlik gerçekten abartıldığı kadar güçlü mü? 5 başlıkta ele aldım. ➡️ https://static.bundle.app/studio/a43762bb-aabc-47d1-a496-cf885a593412/index.html

4️⃣ Japonya, “artık ABD’den yardım istemek yerine” gemi ve askeri alanlarını takip edebilmek amacıyla 2 milyar dolar değerinde savunma uydu ağı oluşturacağını duyurdu. Açıklama, ilk kez bir Çin #askeri uçağının, Japon hava sahasını ihlal ettiği günden sonra geldi. 5️⃣ Hindistan ile diplomatik kriz yaşayan Bangladeş, Pakistan’dan 40.000. top mermisi sipariş etti. Bangladeş’in yıllardır devam eden Hindistan hegemonyası kırılma işareti veriyor. 6️⃣ Almanya’da aşırı sağcı AfD, ilk kez bir eyalette birinci parti oldu. 7️⃣ Irak petrolünün Türkiye üzerinden satışı, IKBY ile Bağdat yönetiminin arasındaki sorun nedeniyle Mart 2023’ten bu yana yapılmıyor. Toplam zarar 19 milyar #dolar. 8️⃣ Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, İran’ın uranyum zenginleştirmesi artırarak devam ettirdiğini açıkladı. Kontrol dışı ilerleyen çalışmalar, İran’ın çok kısa bir süre içerisinde nükleer bomba seviyesine ulaşacağını gösteriyor. 9️⃣ Cibuti’nin, Etiyopya’nın denize ulaşmak için Somali ile yaşadığı krizin büyümesi nedeniyle, Etiyopya’ya yeni bir liman tahsis edeceği bildirildi. “Bize ne ne admin” demeyin, krizin iki tarafı da #Türkiye’nin nüfuzu olduğu ülkeler ve Türkiye ara buluculuk yapıyor. 🔟 Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, ABD’nin, YPG’yi Suriye’de kendi oyunlarında kullandığını belirterek, “ABD’nin vaatlerine güvenmeye karar veren Afgan yönetiminin başına gelenleri hatırlatıyoruz.” ifadesini kullandı. #Suriye’deki iklimi en iyi özetleyen yorumlardan biri herhalde.