۱ - أَخْبَرَنَا أَبُو رَجَاءٍ قَتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ، عَنْ مَالِكِ بْنِ أَنَسٍ، عَنْ رَبِيعَةَ بْنِ أَبِي عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّهُ سَمِعَهُ يَقُولُ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَيْسَ بِالطَّوِيلِ الْبَائِنِ وَلاَ بِالْقَصِيرِ وَلاَ بِالأَبيضِ الأَمْهَقِ وَلَا بِالْآدَمِ وَلَا بِالْجَعْدِ الْقَطَطِ وَلَا بِالسَّبْطِ، بَعَثَهُ اللَّهُ تَعَالَى عَلَى رَأْسِ أَرْبَعِينَ سَنَةً فَأَقَامَ بِمَكَّةَ عَشْرَ سِنِينَ وَبِالْمَدِينَةِ عَشْرَ سِنِينَ وَتَوَفَّاهُ اللَّهُ تَعَالَى عَلَى رَأْسِ سِتِّينَ سَنَةً وَلَيْسَ فِي رَأْسِهِ وَلِحْيَتِهِ عِشْرُونَ شَعْرَةً بَيْضَاءَ.
Анас ибн Молик розияллоху анхудан ривоят қилинади: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам жуда новча ҳам, пакана ҳам, ўта оппоқ ҳам, буғдойранг ҳам эмас эдилар. (Сочлари) жуда жингалак ҳам, ўта силлиқ ҳам эмасди. Қирқ ёшга ет- ганларида Аллоҳ таоло у зотни пайғамбар қилиб юборди. Кейин Маккада ўн йил, Мадинада ўн йил турдилар. Аллоҳ таоло у зотни олтмиш ёшлари аввалида вафот эттирди. Ўшанда соч-соқолларида йигирмата ҳам оқ тола йўқ эди".
Шарҳ. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўрта бўйли эдилар. Бироқ бўйлари ўртачадан сал ламайдиган даражада узунликда, мўътадил ҳолатда узунроқ эди.
У зот алайҳиссалом ўта оқ ҳам, жуда буғдойранг ҳам бўлмаганлар. Балки қизил аралашган оқ рангли (нурли, чароғон юзли) инсон эдилар.
Сочлари ўртача эди: африкаликларникидек жуда қўнғироқ, бир-бирининг ичига кирган ҳам, европаликларникига ўхшаб ўта силлиқ, текис ҳам эмасди.
Қирқ ёшга тўлганларида Аллоҳ таоло у зотга илк ваҳийни нозил қилди. Набий бўлганларидан кейин Маккада ўн уч йил турдилар. Эллик уч ёшларида Мадинага ҳижрат қилдилар.
Имом Термизийнинг "Шамоили муҳаммадия" китобида "Маккада ўн йил турдилар", дейилган. Бунинг боиси нима?
Бу ерда ошкора даъват қилина бошланган давр кўзда тутилган. Зеро, пайғамбарликнинг аввалги уч йилида одамларни Исломга яширин тарзда чақирилган.
Ҳажар Ҳайтамийнинг "Ашрафул васоил ила фаҳмиш шамоил", Мулла Али Қорининг “Жамъул васоил фи шарҳиш шамоил", Абдураззоқ Абдулмуҳсиннинг "Шарҳу шамоилин набий" ва бошқа манбаларга асосланган ҳолда берилди.
Ровий фақат ўнликни зикр қилган, каср сонни ташлаб кетган 10 (Яъни, “ўн уч" демасдан "ўн" деган. "Аллоҳ таоло у зотни олтмиш ёшлари аввалида вафот эттирди", деганда ҳам каср сон ташлаб кетилган, деб қаралади).
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам илк ваҳийни қабул қилиб олгач, Макка шаҳрида ўн уч йил, Мадинада ўн йил яшадилар. Олтмиш уч ёшларида вафот этдилар. Ўшанда соч-соқолларида оқ тола жуда кам: йигирматага ҳам бормасди, тахминан ўн етти-ўн саккиз дона эди. Яъни, у зотда кексалик аломати кўп ҳам зоҳир бўлмаган.
Яна Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам мўътадил қоматли эдилар: (бўйлари) узун ҳам, калта ҳам эмасди. Таналари чиройли эди. Сочлари жингалак ҳам, силлиқ ҳам бўлмаган. У зот буғдойранг эдилар.