Gʻoyalar defitsiti haqida ?!
Bugun ikki oʻquv markaz bir-birini oʻzaro g'oyalarini o'girlashda ayblayotganligiga
koʻzim tushdi. Bu nizoda xolis shaxs sifatida bu nizoning sababi haqida fikr yuritmoqchiman.
Gʻoyalar defitsiti — bu muayyan sohaga oid yangi, kreativ va samarali gʻoyalar yetishmasligi holati. Butun dunyoda bu defitsit yuz berayotganiga bir necha oʻn yillar boʻldi.
Inson asosan ilm-fan sohasida, sanʼat yoki biznes sohalarida biror idea yaratmoqchi boʻlsa,
bu gʻoya qachondir, qayerdadir, kim tomonidandir amalga oshirilgan boʻladi. Chunki insoniyat aqliy salohiyati davomida doimo yangi fikrlar, yangi g'oyalar ustida ishlaydi. G'oyalar esa insonni boqadigan ruhiy kuch hisoblanadi.
Deyarli
yangi g'oya yaratish imkoniyati yildan-yilga kamayib borar ekan, insonlar uchun ikki soʻz paydo boʻladi. Birinchisi
«ilhomlanish», ikkinchisi
«gʻoya o'g'irligi». Buni shuningdek «
formirovka» yoki «kopirovka» deb atash mumkin.
Bu ikkalasi ham deyarli bir xil mazmunga ega harakatlar majmui, ammo uning amalga oshirilishi va talqin etilishi ikki xil boʻladi.
Ilhomlanish - bu biror bir ideadan andoza olib, oʻzining yangi g'oyasini yaratish. Bu yerda baribir oʻsha g'oya negizida boshqa bir kishining ideasi bor ekanligini inobatga olgan holda, muallif oʻzi ilhomlangan g'oya muallifini albatta aytib oʻtishi kerak. Oʻzini esa shu gʻoyani
modellashtiruvchi yoki
rivojlantiruvchi (formirovka) sifatida koʻrsatishi mumkin.
«Gʻoya ogʻirligi» - esa kimningdir g'oyasi yoki fikrini formirofkalash hisoblanadi. Ya'ni
nusxalash (kopirovka). Bu holatda bir shaxs oʻzi ilhomlangan gʻoyani biroz oʻzgartirib yoki oʻzgartirmasdan, oʻzining gʻoyasi sifatida taqdim etishi tushuniladi.
Demak Formirovka va Kopirovkani bir-biridan ajratish oson. Bundan tashqari
kopirovka asosan bir makon va bir zamonda yashovchi gʻoyalar o'rtasida yuz berishidan ham farqlash mumkin.
Biznes sohasida «gʻoya taqchilligi» jarayonida qanday jon saqlash mumkin ?!
1) Mijozlar bilan muloqot. Mijoz nimani istayotganini bilish, biznes uchun yaxshi gʻoyalar tugʻilishiga sabab boʻladi.
2) Kreativ xodimlar bilan ishlash. Rivojlangan biznes egalarida HR boʻlimida qoʻyiladigan eng muhim talablardan biri kreativlik. Chunki birgina rahbarning oʻzi gʻoya qilishi yana kopirovkaga sabab boʻlishi mumkin. Shuningdek kreativ xodimlarni ragʻbatlantirish ham lozim.
3) Xalqaro tajribani oʻrganish. Bizning biznes muhitimizda qobiqni yorib chiqib, boshqa davlatlar tajribasini oʻz biznesingizga moslay olsangiz, eng omadli biznes egasi boʻla olasiz.
4) Inspiratsiya manbalarini kengaytirish. Yaʼni siz ilhom olishingiz va yangi gʻoyalar yarata oladigan manbalarni kengaytirishingiz. Konferensiyalar, kitoblar, chet sayohatlari va h.k.
Bu marketologlar har qadamda tavsiya bermaydigan kamyob maslahatlar xolos. Buni orasiga oʻzingiz doimiy eshituvchi tavsiyalarni ham kiritishingiz mumkin.
Xullas biz uygʻonish davri odamlari emasmiz. Va Gʻoyalar defitsiti bizni hech qachon tark etmaydi. Bu jarayonda jon saqlash uchun yuqorida aytib oʻtganim kabi toʻgʻri va halol yoʻlni yaratish lozim.
© Bekzod Chorshanbiyev
👉 @huquqiyformat